Chương 6: Quan niệm về ái tình của người đàn ông và người đàn bà
1. Quan niệm về ái tình của người con gái và người con trai
Điều ta nên để ý trước hết là cùng một tiếng ái tình mà người đàn ông và người đàn bà mỗi người có một cách quan niệm khác nhau. Thật là cả một sự hiểu lầm to tát gây thất vọng hết sức chua cay. Vậy người đàn ông và người đàn bà cần phải nhận rõ chỗ khác biệt đó để tránh những thất vọng đau lòng sau này… Không phải người đàn ông giả dối, bạc tình… mà tại vì khi yêu, họ yêu theo một khát vọng riêng, không giống khát vọng thầm kín của người đàn bà. Người đàn bà thì tưởng mình được yêu theo quan điểm của mình, thì trái lại, người đàn ông lại yêu theo quan điểm của họ. Tấm thảm kịch muôn đời đã làm cho con người phần đông luôn luôn bất mãn là cái thảm kịch “cùng sống chung mà không ai hiểu ai cả”.
A. Ái tình của người đàn ông
Như trước đây đã nói, ái tình của người đàn ông bắt nguồn từ xác thịt trước hết. Họ yêu vì sắc đẹp, vì nhục dục… ái tình của họ lại cũng là cơ hội để cho họ thỏa mãn cái thú chinh phục, cái thú làm chủ nhân của họ. Ấy là thứ tình yêu ích kỷ và phi lý. Với người đàn ông, “yêu” không ăn thua gì với lý trí nữa cả. Theo họ: “tình là tình, nó có những lý trí riêng của nó, mà lý không thể nào hiểu được”[8].
Những yếu tố căn bản của tình yêu người phụ nữ như ân nghĩa, lòng kính phục, thương hại… Trái lại, đối với tình yêu người đàn ông là những yếu tố không mấy gì quan hệ. Trong đời sống xã hội của họ, họ rất có thể đầy lòng nhân ái, độ lượng khoan hồng, nhưng về ái tình, họ thật hết sức ích kỷ. Họ rất có thể dám hy sinh to tát cho người họ yêu chỉ khi nào những hy sinh ấy làm thỏa mãn được lòng khao khát chinh phục cùng tham vọng của họ. Vì người yêu, họ rất có thể dám đương đầu với tất cả mọi khó khăn bậc nào, tranh danh đoạt lợi, dấn thân vào những nơi nguy hiểm tuyệt vời để được mắt xanh để ý… để chinh phục quả tim của người yêu. Nhưng nếu nàng trớ trêu, lại yêu cầu chàng hãy hy sinh cho nàng một chút những danh vọng mà chàng bảo là đã vì nàng mà làm đấy… thì sự tình sẽ lập tức thay đổi ngay! Chàng sẽ viện nhiều lý lẽ để từ chối… Tựu trung trong những việc làm của người đàn ông để được người đàn bà yêu kính thán phục đó, không phải vì lòng hy sinh để làm vui lòng người đàn bà đâu, mà thực sự là để thỏa mãn thú chinh phục và lòng khao khát danh lợi của họ.
Một võ sĩ nọ lên đài… được thiên hạ hoan nghênh nhiệt liệt. Chàng bảo với người yêu: “Anh sở dĩ liều mạng, lên vũ đài vì muốn cho em được hãnh diện có một người chồng cái thế anh hùng, thiên hạ vô địch…” Nhưng khi người yêu của chàng trai năn nỉ: “Thôi! Từ đây em không muốn anh vào nơi nguy hiểm ấy nữa… Anh hãy từ giã vũ đài vì tình yêu em…” Anh bèn nhất định từ chối: Thế còn gì danh dự của anh nữa…!”…
Một chàng làm nghề hàng hải, thích phiêu lưu trên mặt biển… Người yêu chàng nài nỉ bỏ nghề ấy để lo nghĩ đến việc lập gia đình. Chàng chiều theo cho vui lòng nàng. Sau khi kết hôn, ái tình thỏa mãn, chàng lại tìm cách để phiêu lưu trên mặt biển nữa, nghe theo tiếng gọi của giang hồ.
“Nửa năm hương lửa đương hồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương”.
Rồi, nàng “cô phòng lạnh lẽo”… chàng cũng mặc, chỉ nghe theo cái thú phiêu bạt giang hồ của mình thuở trước…
Người đàn ông có thể dám chết vì tình, dám quyên sinh hoặc giết người… một cách rất dễ dàng… nhưng không phải để cứu vớt người yêu hoặc để mưu hạnh phúc cho người yêu… mà thật ra vì uất hận không chịu thấy bất cứ ai hưởng cái của mà tự tay họ đã xây dựng đào tạo nên… Tích cực thì họ giết chết người tình địch, còn tiêu cực thì họ quyên sinh. Tình yêu của họ là tình yêu chiếm đoạt.
Trước những cử chỉ đạo đức cao siêu, tài học tuyệt vời, nghĩa cử anh hùng của người đàn bà, người đàn ông cũng biết kính, nhưng họ sẽ dửng dưng nếu người ấy không đẹp và không khêu gợi.
Ái tình của người đàn bà lại rất khác xa ái tình của người đàn ông ở điểm nầy: họ yêu vì “đức”, họ mến vì “tài”.
Một ngày kia ông Talleyrand ngồi chung trên chiếc xe với bà Récamier và bà De Stael. Bà Récamier là tuyệt thế giai nhân của đương thời, bà De Stael là một đại văn hào khét tiếng dưới triều Napoléon đệ nhất. Khi chiếc xe sắp chạy lên cầu sông Seine, bà De Stael hỏi ông Talleyrand, một nhà ngoại giao có tiếng của nước Pháp:
– Nếu chiếc xe chúng ta rủi lọt xuống sông, ông sẽ vớt ai lên trước?
Nhà ngoại giao liếc bà Récamier, rồi tươi cười bảo bà De Stael:
– Tôi còn lạ gì tài bơi lội của bà!
Đối với tài hoa, cũng như với đạo đức… của người đàn bà… người đàn ông vẫn thấy lạnh lùng. Họ chỉ thích sự sung sướng của nhục thân, yêu chuộng sắc đẹp mà thôi. Bởi vậy, khi mà người yêu của họ, sắc đẹp đã úa tàn hay bị tật bệnh, khổ sở, không còn đem lại cho họ những khoái cảm của xác thịt, hay những cảm xúc về vẻ đẹp yêu kiều nữa…, tình yêu họ liền phai mờ và xem người đàn bà tàn phế kia như là một “gánh nặng” của họ.
Tệ hơn nữa, người đàn ông lại rất có thể mê say một người đàn bà mà họ rất xem thường… Họ cảm thấy dễ chịu khi cưới một người vợ tầm thường giai cấp kém hèn, ít thông minh và đạo đức… hơn là họ cưới một người vợ giai cấp sang hơn; thông minh và đạo đức hơn họ. Dường như tình yêu và lòng thán phục không thể đi đôi với nhau, đối với người đàn ông. Những bạn gái học giỏi trong lớp, ít được bạn trai yêu thương… vì người con trai cảm thấy bị sỉ nhục rất nhiều. Trái lại, họ rất yêu những bạn gái nào học kém, nhưng thường tỏ vẻ thán phục họ và cậy họ chỉ cho bài vở…
Quan niệm đặc biệt của người đàn ông về ái tình, là lấy sự khoái cảm về nhục dục, sắc dục, bồng bột nhất thời làm nền tảng, khiến cho thú ái tình ấy thành một thứ “lửa rơm” mau bừng mà cũng mau tắt… Bởi vậy, họ thích yêu những “mối tình sấm sét” lãng mạn… Tình yêu của họ như kẻ khát nước mà gặp gáo nước, họ nhảy bổ đến chụp giật cho kỳ được, uống ừng ực một hơi… và khi đã thèm, liệng gáo quẹt miệng rồi ra đi… không tiếc uổng… Nếu họ gặp một người đàn bà con gái vừa cặp mắt thẩm mỹ của họ, thì họ đeo như đỉa đói… đòi hỏi cưới xin trong một thời gian chớp nhoáng, nếu họ không lợi dụng được sự dễ dãi của người đàn bà ấy để nếm trước hương vị vật chất của ái tình…
Chính bởi ái tình của họ không căn cứ vào lý trí và toàn căn cứ trên nhục cảm, nên ái tình của họ không bền bỉ và có tánh cách qua đường, dù cho đó là một tình yêu thành thật và bồng bột bậc nào.
Chính ái tình họ toàn căn cứ trên nhục dục, nên dễ bùng cháy lúc họ còn trẻ tuổi, đương hồi khao khát sự khoái lạc vật chất. Về lúc trưởng thành nhục dục dịu dần, ái tình họ trở nên sáng suốt và bền bỉ hơn. Bởi vậy mới có câu: “Tuổi thanh niên là tuổi chưa biết ái tình chân chính”. Vì ái tình chân chính phải là ái tình toàn diện, kiêm cả ba phương diện vật chất, tình cảm và tinh thần. Ái tình của thanh niên là ái tình thiên vật chất.
Người đàn ông yêu theo sắc dục trước hết, nên đứng trước ái tình họ chỉ hành động theo tình cảm nhất thời, sôi nổi, bồng bột: lời thề thốt của họ chỉ là những nét chữ viết trên bãi cát, không gì bảo đảm cả.
Vì bởi tình yêu của người đàn ông, phần tình cảm và đạo đức rất kém, nên họ chỉ yêu những kẻ nào đẹp, mỹ miều, vui vẻ, và biết thỏa mãn được khiếu thẩm mỹ của họ.
Người đàn bà bệnh tật sẽ không còn là món vật mà họ “thèm thuồng” nữa mà chỉ còn là một “con vật” được họ “thương hại” mà thôi. Họ không nỡ đuổi đi, nhưng chắc chắn họ sẽ không còn thương yêu âu yếm nữa.
Ái tình của người đàn ông chỉ là một cơ hội để họ thỏa mãn thú chinh phục, nên họ thích đàn bà nào để họ chinh phục hơn người đàn bà nào dễ dãi với họ. Họ yêu người đàn bà nào họ chưa có hơn là người đàn bà đã thuộc quyền sở hữu của họ. Họ yêu vị hôn thê hơn người vợ đã cưới. Khi mà thú chinh phục không còn nữa, tình yêu của người đàn ông suy giảm liền. Bởi vậy, nếu người đàn bà lại “khởi thế công” trước, tức họ sẽ làm cho người đàn ông mất cả hứng thú ngay… Người đàn ông sẽ không thích cưới người ấy làm vợ và nếu họ không lương thiện, họ sẽ lợi dụng ngay cơ hội để lường gạt qua đường…
Hơn nữa, ái tình đối với người đàn ông, không phải là tất cả lẽ sống của cuộc đời… Nó chỉ là một trò chơi trong một thời gian, hoặc là một công việc trong trăm ngàn công việc của một đời sống đầy hoạt động và tham vọng của họ. Họ sẽ cũng đau khổ, nhưng rồi họ sẽ quên đi, vì trong đời họ, còn nhiều việc khác quan trọng hơn.
B. Ái tình của người đàn bà
Trong khi người đàn ông đặt ái tình trên sắc đẹp, trên nhục dục, trong thú chinh phục, trên những cảm kích bồng bột nhất thời như ngọn lửa rơm… nhất là xem như là một công việc xảy ra bất thường thôi… thì người đàn bà lại cho nó là tất cả lẽ sống của đời người, là một cái gì thiêng liêng và bền bỉ nhất.
Những yếu tố trọng yếu của ái tình phụ nữ phần nhiều căn cứ trên lý trí; những khoái cảm về nhục dục hay sắc đẹp lại dường như không đáng kể lắm đối với hạng người đứng đắn.
Người đàn ông, thường tự hào là một kẻ thực tế, luôn luôn dùng đến lý trí trong đời sống hằng ngày, nhưng trong thực tế lý trí lại không ăn thua gì với tình cảm của họ. Người đàn bà, ngược lại, ít chịu dùng lý trí trong đời sống hằng ngày… nhưng về ái tình thì họ yêu bằng lý trí hơn. Bởi vậy, một khi yêu, tình yêu rất là lâu dài bền bỉ. Hễ hứa là họ giữ lời và một khi yêu thì cũng khó lòng mà thay đổi.
Lại nữa, họ yêu ai mà họ kính phục.
Rất có thể họ kính phục mà không yêu, nhưng có lẽ là vì có nhiều trở ngại không thuận tiện cho họ yêu, chứ thật sự, hễ có kính phục là có khuynh hướng yêu thương rồi. Điều chắc chắn nhất, là họ không thể yêu ai mà họ không có lòng kính phục.
Có lắm khi họ yêu phải người hèn mạt đáng khinh. Nhưng đó là vì họ không tin như thế, hoặc vì họ cho người đó bị vu cáo hay bị nghi oan, mà phận sự họ là minh oan cho người đó. Chứ thật sự, nếu ngày nào họ có đủ bằng cớ rằng người ấy đê hèn, đáng khinh bỉ… lập tức họ không yêu nữa.
Trái lại, người đàn ông rất có thể dám yêu một người đàn bà không xứng đáng gì cả, một người đàn bà mà họ khinh bỉ…
Lòng thán phục, tôn quý là căn bản chính trong tình yêu của người đàn bà. Vì vậy họ yêu thương rất dễ dàng những bậc vĩ nhân, anh hùng, những người lỗi lạc tài hoa nhất của thế hệ… Không có một bậc vĩ nhân nào mà thiếu lòng thán phục của người đàn bà, bất cứ ở thời nào hay dưới gầm trời nào. Nhất là nếu kẻ có danh tiếng lớn ấy lại bị người đời hắt hủi bất công hay bị tình đời bạc đãi… Lòng thương hại làm cho người đàn bà càng yêu họ hơn những người được đời hậu đãi…
Theo tâm lý, bất cứ đàn ông hay đàn bà, hễ muốn đánh giá kẻ khác về đức tính nào, chính mình cũng phải có ít nhiều nết hay ấy, bằng không thì lấy gì so sánh để hiểu biết. Bởi vậy, người đàn bà nào có nhiều đức tính tốt hơn người đàn ông rất thích sùng bái những người mà họ cho là đạo hạnh cao nhất, những bậc tu hành, những nhà hành đạo, những ân nhân của nhân loại, những anh hùng, những văn hào, những thi bá v.v…
Người đàn ông thích sung sướng nhục dục, thích sắc đẹp và khi mà bóng sắc của người yêu họ tàn tạ đi rồi, hoặc vì bệnh hoạn mà không đem lại cho họ những khoái cảm vật chất được nữa, họ sẽ lạnh lùng quay mặt đi tìm những khoái cảm mới nơi một chỗ khác. Người đàn bà trái lại, khi thấy người yêu của mình sa sút khổ sở lại càng yêu thương thêm nữa.
Tình yêu của người đàn bà rất là chung thủy bởi thường căn cứ trên lý trí, trên sự kính phục và nhất là ân tình: những yếu tố bền vững nhất trong tình cảm của con người.
Còn tình yêu của người đàn ông thì thường lại căn cứ trên sắc dục, một thứ tình yêu dễ phai mờ và dễ thay đổi nhất. Vì vậy người đàn bà thích hôn nhân còn người đàn ông rất ghét hôn nhân. Hôn nhân là cái gì để ràng buộc, cưỡng ép người đàn ông đừng phụ bạc nhưng là một bảo đảm vật chất tối thiểu cho người đàn bà khỏi bị hắt hủi chán chường.
Tình yêu của người đàn ông phát sinh rất mạnh và đột ngột, nó có tính cách “bạo phát” những cũng “bạo tàn”. Trong khi tình yêu đó lên đến cao độ thì tình yêu của người đàn bà mới vừa nhen nhúm, bởi nó phát sinh rất chậm. Và vì phát sinh rất chậm nên gốc rễ nó rất bền… Tiếc rằng, khi nó bắt đầu nhen nhúm thì tình yêu bồng bột của người đàn ông đã bắt đầu xuống độ… Đó là cái thảm kịch muôn đời của người đàn bà.
Tóm lại, tình yêu của người đàn bà thường dựa vào lý trí, cho nên nó có tính cách vững bền, vĩnh viễn; nó căn cứ trên sự kính trọng, khâm phục và lòng hy sinh tận tụy… Người đàn bà sẵn sàng hy sinh cho chồng, cũng như họ sẵn sàng chết vì con… Ái tình của họ lẫn lộn với tình mẫu tử. Ta hãy đem tất cả hiện tượng của tình yêu người đàn bà mà quay về tình mẫu tử thì có thể cắt nghĩa được tất cả những sai biệt giữa quan niệm về tình yêu ấy. Và trong tất cả tình yêu trên đời này, tình mẫu tử phải chăng là tình yêu trường cửu nhất?
Tình yêu của người đàn bà giống với tình mẫu tử, toàn căn cứ trên sự tận tụy và hy sinh… Bởi vậy nếu họ bị hắt hủi về ái tình, họ vẫn an ủi được với tình mẫu tử… Yêu, đối với họ là che chở, bao bọc, nên họ yêu kẻ nào hoạn nạn, đau khổ hơn kẻ bình an hạnh phúc. Tâm hồn người đàn bà bao giờ cũng có khuynh hướng về sự đau khổ. Làm mẹ, họ yêu những đứa con nào tàn tật, bệnh hoạn mà họ phải hy sinh săn sóc… hơn những đứa khỏe mạnh không cần đến tình thương che chở của họ.
Hai quan niệm về tình yêu của người đàn ông và của người đàn bà thật là khác nhau xa… Một bên là vị kỷ, một bên là vị tha, khó mà hiểu nhau được. Bởi lấy bụng ta mà suy bụng người nên người đàn bà luôn bị đau khổ, trước tình yêu ích kỷ của người đàn ông.
Làm sao không đau khổ được khi tình yêu của người đàn ông thì bạc bẽo, thay đổi bất thường, còn người đàn bà thì một khi đã yêu là yêu một cách lâu dài chung thủy. Và khi đàn bà bắt đầu yêu, yêu một cách đằm thắm sâu xa… lại chính là lúc lửa tình của đàn ông bắt đầu vơi xuống và lạnh nhạt lần lần…
Với người đàn ông, ái tình thường quá thiên về sắc dục… vậy, lửa tình của họ bừng lên hay hạ xuống hoặc tắt đi… đều do sự thay đổi bóng sắc của người đàn bà mà ra. Nhưng mà, người đàn bà đâu có dè… Họ cảm thấy được yêu đương từ thể xác lẫn tâm hồn.
Nào dè tất cả ngọn lửa ái tình đã nung nấu người đàn ông và làm cho họ say mê chẳng phải vì họ cảm cái đẹp của tâm hồn mình, mà chính vì những sợi tóc, những lông nheo, những bộ phận vô hồn trong thể xác mình mà chính mình không xem vào đâu cả.
Như thế bảo họ đừng ngạc nhiên và đừng tủi nhục sao được?
Lại còn một điểm không kém quan trọng về quan niệm ái tình của người đàn ông và đàn bà là tính cách động và tĩnh của hai bên.
Người đàn ông thuộc “động” và người đàn bà thuộc “tĩnh”. Người đàn ông “thích tấn công”, người đàn bà giữ “thế thủ”. Ái tình của người đàn ông là một dịp để thỏa mãn thú chinh phục, cái thú làm chủ nhân ông.
Khi thú chinh phục không còn nữa… thì tình yêu của họ cũng vơi lần. Bởi vậy, khi người đàn bà khởi thế công trước, tỏ vẻ dễ dãi, lôi cuốn, dụ dỗ… họ sẽ làm cho người đàn ông “cụt hứng” ngay… Các cậu trai luôn luôn đâm “sợ” những “cô gái quá dạn dĩ, không biết sợ đàn ông”.
Tóm lại, người đàn bà con gái cần phải thận trọng trong khi giao tiếp với người đàn ông con trai, và nên nhớ kỹ câu này: Người đàn ông yêu người đàn bà khó chinh phục hơn là người đàn bà dễ dãi với họ! Vì thế, họ yêu người đàn bà họ chưa có hơn là người đã thuộc về họ, họ yêu vị hôn thê hơn người vợ đã cưới.
Người đàn bà nên nghiền ngẫm để hiểu rõ tâm lý của người đàn ông mà xử sự ngay trong lúc đã nên vợ chồng, trong lúc “mộng tình” tan vỡ: đừng quá dễ dãi trong tình yêu.
Tuy nhiên, nói thế không phải bảo rằng tất cả người đàn ông nào cũng thế và tất cả người đàn bà nào cũng thế. Cũng có hạng đàn ông đa tình đa cảm, ái tình chung thủy và hoàn toàn hy sinh tận tụy như người đàn bà và có khi tình cảm họ còn sâu xa tế nhị hơn. Cũng có hạng đàn bà mà tình yêu chỉ thiên về nhục dục, thay đổi bất thường… như người đàn ông và còn tệ hơn nữa… Trong đời không có gì là tuyệt đối mà không có ngoại lệ. Phần ngoại lệ dĩ nhiên là rất ít. Trên đây chỉ nói về phần chung đa số đàn ông và đàn bà. Lại nữa, ta nên nhớ điều này: người đàn bà thường là hạng cực đoan; họ có thể cao thượng hơn người đàn ông, hoặc đê tiện hơn người đàn ông. Người đàn bà mà hèn, thì sự hèn hạ của họ không có người đàn ông nào hèn bằng; trái lại nếu họ thanh cao, người đàn ông cũng không sao theo kịp.
A. TÂM SỰ CỦA NGƯỜI ĐÀN BÀ… VỀ VẤN ĐỀ HÔN NHÂN
Nói đến tâm sự, tức là bàn về tâm lý thông thường nhưng sâu sắc mà nhiều kẻ vô tình không để ý.
Tâm hồn người đàn bà thật là phức tạp, mâu thuẫn và bí mật, không phải như người đàn ông, đơn giản và hay bộc lộ.
Tôi sẽ không bàn riêng mà bàn chung tâm trạng của đôi bên, vì tâm hồn người đàn ông và người đàn bà thường mâu thuẫn nhau, nhưng lại bồi bổ nhau. Dưới đây là những nét đại cương tâm lý của phần đông những người đàn bà thực là đàn bà.
1. Muốn lập gia đình
Người con gái nào cũng vậy, lúc thanh xuân đều có hai “đại mộng” lập gia đình và sinh con, nghĩa là làm vợ và làm mẹ. Nhưng làm mẹ dường như là nguyện vọng thiết tha nhất.
Lập gia đình, đối với phần đông người con gái là một sự cần thiết. “Muộn chồng” cũng như “không chồng”, đối với họ là một cái “nhục”. Họ cảm thấy mình là người thiếu duyên. Cho nên, có chồng sớm chừng nào hay chừng nấy, chứng tỏ mình là “của quý”, được nhiều kẻ thèm thuồng. Cho nên, đối với nhiều cô gái, được nhiều bạn trai quây quần, được nhiều người đàn ông để ý xin được kết hôn, họ cho là danh dự nhất đời. Đó cũng là một cấp bằng chứng nhận họ duyên dáng hơn tất cả bạn bè. Nhưng đó, phải chăng chỉ là quan niệm lỗi thời của các cô gái thời xưa? Ngày nay, có khác, đối với phụ nữ có một trình độ học thức cao… Những phụ nữ thiếu học thức thường hay có mặc cảm tự ti nên xem sự được lấy chồng sớm là một hãnh diện. Dù sao, tâm cảm chung của người con gái là sớm được lập gia thất để có nơi “nương dựa”, để đừng bị sống lẻ loi, nhất là đừng bị người đời biếm nhẽ là gái “ế chồng”. Bởi vậy, phần đông, đối với vấn đề hôn nhân, rất liều lĩnh bồn chồn: bất cứ được ai để ý, tỏ tình… nếu đừng “tệ” lắm, miễn dáng điệu coi được, có chút tiền bạc hay công danh là họ “ưng” liền, không chút gì do dự. Lại nữa, lập gia đình là sẽ được có một gia cư riêng biệt để họ điều khiển, để sống một đời độc lập, tự do, thoát khỏi kiềm tỏa của cha mẹ… Nhưng họ đâu có dè, họ sẽ bắt đầu vào con đường “bị trói buộc” khi làm vợ và làm mẹ. Hôn nhân là phận sự, chứ không phải chỉ là yêu thương “suông” nữa. Để mưu lấy một sự tự do mới, họ lại bán rẻ cái tự do đời người con gái, để mưu lấy một đời “lệ thuộc” đủ mọi phương diện vào một người đàn ông mà họ cũng chưa biết đối xử với họ như thế nào? Nhưng than ôi, biết đâu, làm thế họ nghe theo tiếng gọi của bản năng và biết đâu không phải đó là cạm bẫy của tạo hóa để bắt người đàn bà đóng vai tuồng duy trì sự sống của loài người.
2. Muốn làm mẹ
Nguyện vọng thứ hai, mà là nguyện vọng tha thiết nhất của người đàn bà, là làm mẹ. Đối với nguyện vọng này, lòng ao ước có chồng có khi chỉ là vấn đề phụ thuộc, là phương tiện mà thôi. Vậy chứ ta không thấy người con gái, lúc còn nhỏ thích chơi “búp bê”, đóng vai trò một bà mẹ hay một bà giáo là gì? Khi lập gia đình, lúc có con thì lại chăm chú săn sóc “con” hơn chồng hay sao? Người đàn bà mà không có con, cảm thấy đời mình “thiếu thốn” lạ! Và nếu có con, thì dù có lâm vào cảnh “phòng không chiếc bóng” họ cũng vẫn không cảm thấy cô đơn. Đàn bà mà có con, đời họ cảm thấy đầy đủ và lắm khi sống không cần đến tình yêu của chồng.
Tình mẫu tử là một thứ tình thiêng liêng cao quý nhất, không thể nào diễn tả nổi. Sở dĩ người đàn bà được đứng vào hàng cao quý nhất trong trời đất là nhờ ở cái lòng yêu thương ấy. Tất cả nỗi sướng khổ của người đàn bà là đứa con, lẽ sống duy nhất của đời họ. Người đàn bà cảm thấy lòng vui sướng tràn ngập khi thấy đứa bé chỉ sống hoàn toàn lệ thuộc nơi tình thương duy nhất của mình. Lòng hy sinh của bà mẹ đối với con là vô bờ bến, bởi vậy, con là nguồn hạnh phúc mà cũng là nguồn đau khổ của bà mẹ. Nào những lúc con đau, mẹ chạy chân không bén đất, chăm lo cho từng bước một trên đường đời… thế rồi tình thương ấy không bao giờ được trả. Trái lại, khi con khôn lớn, mẹ còn phải gặp cảnh ngậm ngùi đau khổ bắt buộc rời để cho nó ra đi, mà lắm khi nó không thèm ngoảnh lại. Còn sự hy sinh nào đau đớn bằng! Thế mà người đàn bà luôn luôn sẵn sàng hy sinh tất cả để đổi lấy cái hạnh phúc “bấp bênh” và “quá đắt” ấy, là làm “mẹ”.
Người con trai, đàn ông nào muốn nghĩ đến hôn nhân, trước hết phải hiểu thấu rõ lòng khao khát thầm kín ấy của người đàn bà và tìm cách để thỏa mãn lòng khao khát ấy. Phải biết rằng người đàn bà chỉ được hoàn toàn hạnh phúc khi nào họ thỏa mãn được nguyện vọng thầm kín ấy của họ.
Người đàn ông nào cũng vậy, dù tình cha con mạnh đến bậc nào, cũng không sao hiểu nổi tấm lòng yêu thương tha thiết của bà mẹ đối với con. Tính người đàn ông thuộc về hướng ngoại, lo nghĩ đến công ăn việc làm của mình hơn là quyến luyến đến những ràng buộc của gia đình, nhất là đối với con cái. Muốn làm cho người đàn bà hạnh phúc, người đàn ông phải biết hy sinh và làm vui lòng người đàn bà bằng cách giúp cho người đàn bà có đủ phương tiện để thực hiện cái mộng ấy một cách hoàn toàn. Bởi vậy, người đàn ông phải nghĩ đến công việc bảo đảm cho người vợ mình có đủ điều kiện vật chất lẫn tinh thần để họ làm tròn nhiệm vụ của một bà mẹ với tất cả ý nghĩa thiêng liêng cao quý của danh từ ấy. Trong vở tuồng “Les neiges de Kilimand Jaro”, tác giả đã khéo trình bày quan niệm trên đây một cách rõ ràng khúc chiết: Chàng và nàng yêu nhau tha thiết một mối “tình sấm sét” cho nên không có ngày giờ tìm hiểu nhau. Nàng chỉ có một cái mộng là có một tổ ấm gia đình và có con, một nguyện vọng tự nhiên và thầm kín của bất cứ một người đàn bà nào. Nhưng chàng thì không thích có con, cũng không thích sống yên tĩnh nơi “ao tù nước đọng” của cảnh gia đình. Chàng thích phiêu lưu và cạnh tranh, mãi đuổi theo cái chí làm trai “tang bồng hồ thỉ”… Bởi vậy:
“Nửa năm hương lửa đương nồng,
Trượng phu thoắt đã động lòng bốn phương…”
Nàng bắt đầu đau khổ vì thấy nguyện vọng thầm kín của lòng nàng không được thỏa mãn. Nàng quá thương chồng nên nhiều khi chiều theo ý chồng, nàng theo sát bên chàng trong những cuộc phiêu lưu ở rừng thiêng nước độc… Nhưng rốt cùng nàng đã phải chán nản và tưởng chàng không yêu. Chàng vì cứ mãi đuổi theo cái mộng “hồ hải” mà không chịu sống êm ấm trong gia đình như lòng nàng sở nguyện. Nàng bỏ ra đi tình nguyện là nữ cứu thương, rồi bỏ thân nới chiến địa. Kết quả của một mối tình tha thiết đến phải tan vỡ đau thương, chỉ vì yêu nhau mà không ai chịu hiểu ai trong những nguyện vọng thầm kín của người mình yêu.
3. Khao khát âu yếm
Nét đặc biệt thứ ba của tâm hồn người phụ nữ là quá thiên về tình âu yếm. Người đàn bà, về ái tình, ít chú trọng đến tình yêu nhục dục, mà rất quan trọng đến những cử chỉ âu yếm, thuộc về tình cảm hơn. Thiếu âu yếm, người đàn bà tưởng rằng mình không được yêu thương.
Người đàn bà cho rằng mình được yêu khi nào được người yêu nói ra với họ những lời yêu đương ân ái, tỏ ra những cử chỉ chiều chuộng săn đón, tán tỉnh, âu yếm một cách cụ thể. Câu nói này của Hoàng Hậu Cléopâtre đã biểu lộ tất cả nỗi lòng tha thiết khao khát tình âu yếm của người đàn bà: “Anh cứ nói dối đi nếu anh muốn… Nhưng hãy nói với em rằng: Anh yêu em” (Mens si tu veux, mais dis-moi que tu m’aimes).
Đó là nhược điểm của người đàn bà. Họ hạnh phúc cũng nhờ đó, mà họ bị gạt gẫm cũng vì đó. Bởi vậy, thời kỳ gặp gỡ nhau với người yêu lúc ban đầu là thời kỳ mà họ cảm thấy hạnh phúc nhất. Vị hôn phu đang thời tranh đấu để đoạt trái tim họ, nên đã khéo vui vẻ, chiều chuộng, tán tỉnh… nghĩa là tỏ tình âu yếm với họ luôn. Nhưng phải chi, khi là người chồng của họ rồi, sau khi ngọc quý đã về tay, mà người chồng vẫn còn khéo biết đóng mãi vai tuồng của một người tình nhân, thì họ sẽ hạnh phúc đến bậc nào! Sự thật ít bao giờ có được như thế trong thực tế. Phần nhiều người đàn bà có chồng mà còn ngoại tình, phải chăng vì họ khao khát tình âu yếm mà người chồng của họ bây giờ không còn là người tình của họ như trước kia nữa.
Tình yêu của người đàn bà phần đông thuộc về tình âu yếm. Họ rất ghét những kẻ vũ phu cưỡng bách họ, để thỏa mãn nhục dục như các ông chồng ngu dại đã tưởng: người đàn bà thuộc về quyền sở hữu của họ sẽ là món đồ mua vui của họ bất cứ ở vào lúc nào họ muốn. Họ lầm to, một cái lầm tai hại vô cùng!
Không có gì làm cho người đàn bà hạnh phúc bằng làm cho họ có cảm tưởng rằng mình bao giờ cũng nghĩ đến họ.
Bởi vậy, một lời nói nhã nhặn, một tiếng cám ơn lễ phép, một món quà mọn trong những dịp lễ sinh nhật hay Tết nhất… có gì đáng giá, nhưng đối với họ lại là những tượng trưng của tình yêu, tại sao người chồng không chịu để ý đến để mưu hạnh phúc cho người bạn trăm năm của mình?
Tóm lại, tình yêu của người đàn bà thuộc về tình âu yếm và chuộng sự âu yếm hơn nhục tình. Người đàn ông nào muốn giữ tình yêu lâu dài và mặn nồng cần phải nghiền ngẫm kỹ khía cạnh đặc biệt này của tâm hồn người phụ nữ.
Người đàn bà nào cũng thế, dù là một người có tính độc lập tự do, đảm đương, can đảm bậc nào… cũng mong tìm nơi người đàn ông một tình thương đầy âu yếm và bao bọc, dù sao trong đời họ cũng sẽ có ngày họ phải cần đến bàn tay mạnh mẽ của người đàn ông nâng đỡ, chở che, bênh vực họ. Tâm trạng người đàn bà cũng như tâm trạng của những đứa trẻ thơ: họ cần được nâng niu trong một tình thương âu yếm.
Sự khao khát tình âu yếm có nhiều hình thức, tùy tâm tính riêng của từng người đàn bà. Có người thì chuộng sự âu yếm của vật chất, một thứ âu yếm của trẻ con, đòi hỏi được nựng nịu, vuốt ve… Họ thích “làm nũng”, “nhõng nhẽo” để được cưng thương. Có người lại thích được bao bọc trong một tình yêu đầy tình cảm săn đón, vì nể, chiều chuộng. Biết nói những lời dịu dàng tình tứ, biết nhìn thấy và khen tặng những đức hay nết tốt của mình. Dù là thứ tình yêu âu yếm nào, người đàn bà luôn luôn đặc biệt cảm động trước bất cứ những lời nói hay cử chỉ âu yếm thuần tình cảm hơn là những hành động biểu lộ nhục tình sỗ sàng trắng trợn. Biết bao người đàn bà con gái mà đời sống từ trước tới giờ âm u tẻ lạnh như dòng sông lờ lững trôi qua, bỗng thấy nổi sóng dạt dào, đời người trở nên mới lạ và đầy hương vị ngọt ngào, chỉ vì đã được một người đàn ông nào “để ý”, biết nhận thấy cái tài hay sắc đẹp, hoặc những gì gọi là đặc sắc của mình. Không có gì làm cho người đàn bà con gái sung sướng hạnh phúc bằng được người ta “hiểu” được cái chân giá trị của mình! Sự “chú ý” của người đàn ông, đối với họ, bất cứ bằng cách nào là một niềm an ủi, khích lệ mạnh nhất trong đời họ. Ta có thể nói: đó là tất cả nguồn sống của đời sống tình cảm người đàn bà. Bởi thế, đối với người đàn bà, người chồng lý tưởng phải là người tri kỷ của họ trước hết.
Tôi có thấy nhiều gia đình mà vợ chồng thường tỏ ra luôn luôn lễ phép với nhau, hiểu biết nhau, nhất là thành thật khen tặng nhau một cách hết sức âu yếm chân thành. Những gia đình ấy là những thiên đang trên dương thế. Trái lại, cũng không biết bao nhiêu gia đình trẻ tuổi, thiếu kinh nghiệm, thường lấy trò đùa làm hứng thú, hễ mỗi khi bình phẩm nhau là toàn những lời chỉ trích mỉa mai, giễu cợt vô duyên, có tính cách châm biếm lẫn nhau. Nhưng cái thói “đùa cợt” cớt nhả không phải lúc, tạo nên một bầu không khí khó thở mà tâm hồn người đàn bà cảm thấy tê tái và buồn chán làm sao! Không có gì sâu độc, chua cay bằng cách mỉa mai vợ mình trước một người đàn bà khác. Không có một người đàn bà nào có thể tha thứ được việc ấy. Khen tặng quá lời một người đàn bà nào khác trước mặt vợ mình đã là một việc vụng về bất nhã lắm rồi, huống hồ đi chê dèm pha hay khích bác thì tai hại không biết chừng nào cho hạnh phúc gia đình.
4. Quan trọng hóa ái tình
Người đàn bà phần đông xem ái tình là điều quan trọng nhất trong cuộc đời họ. Họ lại tin rằng tình yêu chân thành phải được tỏ bày bằng những cử chỉ cụ thể.
Trái lại, người đàn ông không bao giờ xem ái tình là vấn đề quan trọng nhất của đời họ: nó chỉ có một giá trị tạm thời, nhất là tình dục đang hồi bùng nổ trước khi hôn nhân và sau khi hôn nhân một vài tháng. Ngoài ra, trong đời họ, lý tưởng của họ không còn phải là ái tình nữa, mà là tham vọng và hoạt động. Người đàn ông nào mà không có tham vọng gì cả hoặc không ưa hoạt động gì cả không phải là người đàn ông.
Bản tính của người đàn ông, nếu ta để ý quan sát kỹ sẽ thấy rõ; lúc 18, 19 tuổi là lúc họ đang mộng một tương lai xán lạn: Thích hoạt động, ham danh tiếng, muốn thành công. Đến 35, 37 tuổi là lúc mà ái tình của họ đã qua rồi và chỉ còn là một kỷ niệm: chính lúc này là lúc họ tìm cách gây nhiều uy tín, thế lực, tiền bạc. Thời kỳ của ái tình lãng mạn khoảng 20 đến 30 tuổi đã qua: họ hết để ý đến người đàn bà như lúc họ còn trong thời kỳ trẻ tuổi nữa. Một vài năm sau cuộc hôn nhân, họ sẽ trở lại cái thích căn bản của đời họ là tranh đấu và hoạt động lập công danh và sự nghiệp.
Dù họ là người đa tình bậc nào, ái tình cũng không bao giờ chiếm được hàng thứ nhất trong đời họ, trừ những kẻ tầm thường về lý tưởng.
Người đàn bà trái lại, ái tình đối với họ là cái lẽ sống duy nhất của đời. Có được một người để họ yêu là họ đã được phân nửa hạnh phúc và nếu họ lại được người yêu, yêu thật họ thì đó là họ đã được hạnh phúc hoàn toàn viên mãn rồi. Bởi vậy, suốt đời, họ đặc biệt tha thiết đến bất cứ một cử chỉ nào âu yếm tỏ ra là họ được yêu thương. Một lời nói tình tứ, một món quà mọn, một tiếng cám ơn, một lời an ủi… đủ làm cho họ sung sướng. Người đàn ông không bao giờ có thể tưởng tượng được rằng bao nhiêu chuyện nhỏ nhặt không đáng kể ấy lại là những điều mà người đàn bà xem rất quan trọng. Vì vậy, không lúc nào người đàn bà cảm thấy được hạnh phúc bằng cuộc hôn nhân của họ lúc ban đầu, lúc mà người yêu của họ còn là một người tình nhân đang tìm cách chinh phục, nên chiều chuộng săn đón và tỏ tình âu yếm với họ nhiều nhất. Và bởi tin rằng đó là những cử chỉ vĩnh viễn của một tình yêu bất diệt, nghĩa là suốt đời họ sẽ được nuông chiều, săn sóc như thế mãi, nên về sau họ mới thất vọng và đau khổ ê chề. Họ đòi hỏi nơi người đàn ông một tình yêu nồng nàn và vĩnh viễn trong khi người đàn ông chỉ xem đó là một việc nhất thời thôi. Tội nghiệp, nàng quá thật thà, nào có dè đâu những cử chỉ âu yếm ấy của các cậu con trai khôn quỷ “muốn vợ”, chỉ nhắm vào một mục đích “chinh phục” tạm thời thôi và một khi đạt ý muốn rồi thì “thú chinh phục” ấy lại sẽ vơi dần, để nhường cho những cuộc phiêu lưu chinh phục khác, đầy “hứng thú” hơn…
5. Xúc cảm quá mạnh và quá sâu
Tâm hồn người đàn bà rất dễ cảm xúc và cảm quá mạnh và quá sâu.
Tại sao thế? Người đàn ông ít xúc cảm sâu nặng bằng người đàn bà, có lẽ vì người đàn ông, đứng về mọi phương diện, thuộc về phái mạnh. Người đàn bà lệ thuộc đủ mọi phương diện từ thể chất lẫn tinh thần, luôn luôn phải cần đến sự che chở của người đàn ông. Thường thường chính người đàn ông lại là người làm ra tiền bạc nhiều, nên người đàn bà phải chịu nhiều tùy thuộc, ít được tự do hành động hơn. Ở trong cảnh gia đình hạnh phúc, thì tình trạng sút kém ấy không mấy gì làm người đàn bà khó chịu, nhưng trong những gia đình vô phúc thì tình cảm lệ thuộc ấy làm cho người đàn bà đau khổ vô cùng. Họ cảm thấy mình thiếu mọi phương tiện để tranh giành đắc lực chén cơm manh áo cho gia đình hơn người đàn ông trong công việc mưu sinh. Kinh nghiệm thường minh chứng cái định luật tâm lý kẻ “kém thế” bao giờ cũng có những xúc cảm mãnh liệt hơn người “đặng thế”. Cái mặc cảm “tự ti” của người đàn bà khiến họ dễ bị xúc cảm và xúc cảm sâu nặng hơn người đàn ông. Đứng trên phương diện tình cảm thì số phận người đàn bà lại còn phải lệ thuộc nơi người đàn ông nhiều hơn nữa. Nếu trong hai người mà làm khổ cho nhau thì người đàn bà khổ nhiều nhất. Hơn nữa, một cô con gái không thể nào lại có thể dám tỏ tình trước với người đàn ông con trai mà họ thương, vì làm thế, là họ sẽ bị người đàn ông con trai khinh khi rẻ rúng ngay. Một người con gái mà trong khi giao thiệp với bạn trai lại quá dễ dãi thân mật, cũng sẽ làm cho những người đứng đắn trang nghiêm khinh lờn ngay. Vì vậy, trong tâm hồn của người đàn bà con gái bao giờ cũng cảm thấy mình phải “chờ” người đàn ông tỏ tình trước, bấy giờ mình mới có thể dám thổ lộ sau, nhưng vẫn với một thái độ dè dặt, kín đáo để người đàn ông nể và chú ý. Sự tình ấy gây nơi người đàn bà một tâm trạng “sút kém”, một “mặc cảm tự ti” … Đối với người đàn ông, một việc gì đã qua là đã hoàn toàn trôi qua: họ “dễ quên” lắm; trái lại, đối với người đàn bà, một việc gì đã qua, không thể gọi là đã thuộc về dĩ vãng: họ “nhớ” dai lắm.
Người đàn ông con trai nên để ý đến sự kiện tâm lý này, nhớ rằng đây là yếu tố không kém quan trọng để mưu hạnh phúc hay tai họa trong gia đình.
Chính vì những lý do đã nói trên, người đàn bà không bao giờ quên được một lời nói “xẵng” hoặc một câu “trách móc” chua chát đắng cay vô tâm hay hữu ý thốt ra trong khi cãi vã. Cũng như những lời nói khuyên lơn ngọt ngào âu yếm của mình đối với họ trong những lúc buồn rầu, đau yếu… sẽ làm cho họ sung sướng không bao giờ quên. Bởi vậy, người đàn ông cần phải tránh những lời nói cứng xẵng va chạm hoặc những cử chỉ thô lỗ sỗ sàng, nghĩa là phải gìn giữ gắt gao lễ độ nếu muốn làm cho người bạn trăm năm của mình được hạnh phúc luôn luôn.
6. Cần sự che chở
Đặc điểm thứ sáu của tâm hồn phụ nữ về vấn đề hôn nhân là dù ngoài mặt đòi hỏi bình quyền, đòi hỏi tự do… Nhưng thực tâm ai cũng mong mỏi có một người chồng là “rường cột” để nương nhờ, một người chồng cương quyết để chỉ huy, điều động con thuyền gia đình trong những cơn giông tố… cũng như trong những lúc thuận buồm xuôi gió.
Sự yếu đuối trong tất cả mọi phương diện của người đàn bà xui họ luôn luôn để ý tìm một nơi đùm bọc. Nhưng, người đàn ông nên nhớ rằng làm chủ gia đình không có nghĩa là tỏ ra hà khắc độc tài, sự mạnh mẽ không phải là thô bạo mà là kiên nhẫn, cương quyết và nhân từ. Người đàn ông lý tưởng của người đàn bà là hạng người điềm đạm và độ lượng; nhưng, nhân từ không có nghĩa là nhu nhược mà là cương nghị và quyết đoán. Thiếu một trong hai điều kiện ấy, người đàn ông khó mà khiến người đàn bà tâm phục.
Mong mỏi có được một nơi “nương nhờ”, có một bàn tay sành sỏi, cứng rắn để dìu dắt trên đường đời đầy chông gai gió bụi, không có nghĩa là người đàn bà luôn luôn có tính ỷ lại phục tùng đâu. Họ cho đó là phận sự người đàn ông mà tạo hóa đã giao phó: Kẻ nào thiếu phận sự sẽ bị họ khinh miệt hoặc sẽ bị họ bớt dần sự yêu quý ngay. Bởi họ bị mắc trong “tâm trạng tự ti” nên họ hay “cứng đầu” và thường tỏ ra những tính khí bất thường phóng túng… Họ có những “trở chứng” bất ngờ. Bởi vậy, điều khiển một người đàn bà đâu phải là một việc dễ: Những lúc gặp họ “bất thường”, làm những việc “vô lý”, “ngông cuồng”, người đàn ông khôn ngoan và sành sỏi phải biết “bỏ qua” và “đừng tỏ vẻ ngạc nhiên gì cả”… Những giờ phút “trở chứng” ấy qua, họ lại trở nên dịu dàng, dễ yêu như xưa, không có gì phải “đắn đo” lo nghĩ xa vời gì cả. Chắc chắn là sau cơn “giông tố phũ phàng” kia, người đàn bà sẽ thủ thỉ với mình: “Chỉ có anh là người hiểu em mà thôi”, mặc dù chính họ, họ cũng không giải thích nổi lý do hành động ngông cuồng của họ.
Phải đối đãi với người bạn trăm năm của mình như một người cộng sự ngang hàng, nhất là phải khéo léo, đừng va chạm vào lòng “tự ái” của người đàn bà là một điều đáng sợ. Tát lên má họ bằng một cánh hoa hường cũng đủ làm cho họ đau đớn còn hơn đánh họ bằng một ngọn roi mây, nếu bàn tay của người tát lên má họ đó là bàn tay của người mà họ yêu nhất trên đời.
Chương 7: Những “nết xấu” của người đàn bà
Phác họa một vài “nết xấu” thường xuyên của người đàn bà để cho những người chồng của họ sau này khỏi phải có những “thất vọng” bất ngờ, tưởng không phải là vô ích.
a. Hay hờn dỗi
Người đàn bà rất nhạy cảm không bao giờ có thể tha thứ được một lời nói chạm đến lòng tự ái của họ… Hơn nữa, họ lại là người nhớ dai nhất. Với tính khí thường kín đáo, họ thường phản ứng lại bằng những cách “trả thù” rất là tinh tế và ác độc. Bằng cách “làm nũng”, “lạnh lùng”, “hờn dỗi”… họ có đủ mánh khóe để trả thù rất khéo léo. Họ hay hờn mát… nhưng họ mau quên và tha thứ khi nào người đàn ông tỏ vẻ hối hận và xin lỗi. Trái lại, nếu người đàn ông vụng về, không biết nhận xét để tìm ngay nguyên nhân của sự bất bình thì phải “biết tay” họ… Có điều là không bao giờ họ nói ra, và khi mà họ không bằng lòng, người đàn ông phải biết tự mình tìm lấy. Thật là một “nết xấu” đáng trách, nhưng không làm sao sửa đổi được. Vì đó là một trạng thái của “mặc cảm” tự ti gây ra. Vậy, phải làm sao để tránh cái “nạn” ấy thường làm cho không khí gia đình khó thở. Ở trường hợp này “phòng loạn hay hơn là trị loạn”, người đàn ông nào muốn ít gặp những cơn “sóng gió” nho nhỏ này trong gia đình, cần phải biết giữ gìn lời ăn tiếng nói cùng cách cư xử cho hết sức dịu dàng nhã nhặn, như mình đang yêu họ lúc ban đầu… Cũng là cơ hội để người đàn ông tập luyện tính điềm đạm và dè dặt.
b. Tính khí bất thường
Người đàn bà lại có tính khí bất thường “thoạt vui thoạt buồn”, không biết sao phòng trước được. Cũng một lời mình nói mà hôm nay họ tiếp đón một nụ cười duyên, mà ngày mai giận hờn bực dọc… Hôm nay thì đối với cuộc đời, họ thấy toàn là hoa mộng, mà ngày mai họ lại xem nó tăm tối thê lương… Bữa nay họ tính một công việc đầy hăng hái mà ngày mai họ lại bỏ đi một cách lạnh lùng… Tất cả những cái bất thường ấy làm cho họ có vẻ một “đứa trẻ” quá được nuông chiều và mất dạy… Sự quá bất thường ấy gây cho cảnh gia đình nhiều phút nặng nề khó thở. Đối với người đàn bà mà tính khí bất thường, người đàn ông phải nhiều nhẫn nại và điềm tĩnh lắm mới được, và nên biết rằng, đó chẳng qua là kết quả của máu huyết gây ra mà thôi, không ngạc nhiên gì cả.
c. Hay ganh
Người đàn bà nào cũng có tính xấu này, không nhiều cũng ít, mà ai cũng công nhận là khó chịu nhất. Đối với chồng thì hay ghen, đối với bạn bè thì hay ganh.
Người đàn ông cũng vậy, nhưng không quá thường xuyên như ở người đàn bà. Đàn ông mà ghen thì có tang tóc… nhưng may là họ ít ghen vặt.
Người đàn bà nào cũng có tính ganh. Tình thương của họ là tình thương duy nhất: họ không thể nhận cho một ai có thể chia sẻ tình yêu của họ được cả, bất cứ là tình yêu nào. Không có gì đau đớn cho người đàn bà con gái là cảm thấy mình thấp kém đối với những kẻ chung quanh bất cứ về phương diện nào. Họ không thể nhận rằng trong đời lại có thể có người đẹp hơn họ, thông minh hơn họ. Họ rất hãnh diện được là đứa con mà cha mẹ yêu nhất, là người chị mà các em thương nhất, là người học trò mà thầy mình cưng nhất… Chẳng những họ muốn như thế, mà thực sự họ cũng tin như thế. Và cái lòng ham muốn được người ta ai cũng để ý tới mình, khiến họ trở nên “ganh ghét” hơn người đàn ông nhiều lắm. Người đàn bà, phần đông không thể chịu được khi người ta trầm trồ khen ngợi một người đàn bà khác, dù người đàn bà ấy ở một địa vị, một nghề nghiệp cách xa mình mà không tìm được một cái “dở” nào của họ để “châm biếm”, chặn bớt lại những lời khen quá nồng hậu kia. Luôn luôn họ cũng có ít nhiều mánh khóe để “nâng cao” giá trị mình bằng cách “hạ” kẻ khác một cách khôn khéo và kín đáo.
– Ừ! Đẹp thật, nhưng cô ta không mấy đứng đắn… Uổng!
– Ừ! Thông minh thật, nhưng cặp mắt hơi “lộ” một chút… Tiếc quá!
– Ừ! Giàu thật, nhưng coi bộ “hà tiện” lắm…
Nghĩa là bao giờ cũng chưa thật hoàn toàn.
Người đàn ông không tránh khỏi tật xấu này, nhưng không quá lắm như nơi phần đông người đàn bà. Ganh tị là tội ác đầu tiên của loài người mà trong thánh kinh đã khéo ngụ ý trong câu chuyện Cain và Abel, con của thủy tổ loài người là Adam và Eve. Abel được Chúa Trời “cưng” thương đặc biệt, vì vậy Cain sinh lòng ganh tị, nên giết Abel đi. Có thể nói “ganh tị” là một tội ác đầu tiên của loài người.
Người đàn ông ganh và nói xấu những ai mà họ thèm thuồng địa vị, những người tình địch của họ hay muốn chạm đến quyền sở hữu của họ. Trái lại, nếu người khác “hơn họ”, nhưng không phải là địch thủ thì họ vẫn biết nhìn nhận tài hoa của người kia một cách công bình. Người đàn bà không thể nhận rằng trên đời này lại có thể có được người xứng đáng hơn họ để được hưởng những danh dự, những lời khen tặng quá đáng được. Chẳng những đối với người họ biết, mà ngay đối với những người đàn bà mà họ không biết, những người không thể gọi là địch thủ của họ bất cứ về phương diện nào, họ cũng tỏ ý không bằng lòng. Thậm chí cũng có nhiều người đàn bà lớn rồi, trước khi đi coi vợ cho con trai, đã rào đón trước và bảo con mình phải coi chừng con dâu với em chồng, hay mẹ chồng với nàng dâu đã nói trên, thì sự ganh tị xoi bói nhau đã thành một vấn đề nan giải.
Đàn bà con gái mà gặp nhau, cũng không sao tránh khỏi những câu chuyện phê bình chỉ trích các người đàn bà khác. Nhưng trước mặt người đàn ông thì sự ganh tị của người đàn bà sẽ gia tăng thêm, nhất là đối với những người đàn bà khác mà người đàn ông ấy đã quen biết và để ý trầm trồ…
Đó là một tật xấu rất tai hại, nó đã làm cho người đàn bà đau khổ không biết chừng nào! Cho đến nỗi có kẻ đã bảo rằng: Đối với con người, bất cứ là đàn ông hay đàn bà: “yêu” có nghĩa là “ghen”. Hai trạng thái ấy không bao giờ rời nhau: hễ “yêu tất có ghen” và bắt đầu “ghen” là bắt đầu “yêu” rồi vậy. Nhất là người đàn bà, họ luôn luôn muốn được là người mà chung quanh để ý nhất, quý trọng nhất. Nó là bề trái của tính thích được người ta yêu thương mình và chỉ yêu thương một mình mình mà thôi. Nó là kết quả của tình yêu duy nhất của người đàn bà.
Bởi vậy, không gì làm phật lòng người đàn bà bằng khen ngợi không tiếc lời một người đàn bà nào khác trước mặt họ. Nhất là trước mặt vợ mình mà lại khen tặng người đàn bà khác giỏi hơn, thông minh hơn hay đẹp đẽ hơn… thì thật là một điều vụng dại ngu dốt không thể tưởng tượng và nếu không phải là vì thiếu lòng nhân, thì cũng là một điều vô cùng vô lễ.
B. NHỮNG KHÁT VỌNG THẦM KÍN CỦA NGƯỜI ĐÀN ÔNG VÀ NGƯỜI ĐÀN BÀ
“Sự khó khăn nhất trong tình vợ chồng là mỗi bên mỗi đòi hỏi công khai những điều mà trong thâm tâm mình không muốn; nhưng trong thâm tâm mình lại muốn những điều mà mình không dám đòi hỏi công khai”.
Sự không hiểu nhau là đầu mối của mọi sự bất hòa – nguyên nhân của không biết bao nhiêu cuộc tình duyên vỡ lở. Cái tình trạng không hiểu nhau ấy, lẽ ra, càng sống chung với nhau lâu chừng nào sẽ càng thấy bớt sự hiểu lầm nhau, nhưng kinh nghiệm cho ta thấy trái lại; càng sống chung đụng nhau, càng thấy sự không hiểu nhau ngày càng thêm trầm trọng.
Những quan niệm khác nhau về lẽ phải điều quấy, những đức hay nết xấu v.v… là những bước vấp nặng nề trong nếp sống hàng ngày của đôi vợ chồng trẻ. Nhất là họ không thể yêu nhau bền bỉ vì họ thường mong muốn những điều trái ngược nhau luôn: họ đòi hỏi một cách vô tâm những điều họ không muốn, và lại muốn những điều mà họ không dám đòi hỏi công khai. Hay nói một cách khác: người đàn ông cũng như người đàn bà, trong thâm tâm đều có khát vọng âm thầm mà ngoài mặt không bao giờ dám đòi hỏi nơi người mình yêu. Không phải vì người ta giả dối, nhưng thật sự, vì người ta không ai hiểu rõ lòng mình.
Thực vậy biết được mình đâu phải là điều dễ. Thanh niên nam nữ hay có thói khinh thường việc tìm hiểu lòng mình. Họ cho đó là việc dễ dàng nhất đời. Mình mà không hiểu mình thì còn ai mới hiểu được lòng mình? Nhưng họ đâu có dè, trong đáy lòng con người có một “nguồn sống” tuy “âm u” nhưng mãnh liệt và thiết thực. Mỗi người chúng ta đều có “tâm hồn hai mặt” cả. Một mặt thì “bộc lộ” ra ngoài, nhưng là một “bộ mặt giả” để chiều chuộng, chạy theo dư luận của chung quanh, bộ mặt giả dối của đạo đức, luân lý phong tục, tập quán và lễ giáo. Một mặt thì u ẩn, tiềm tàng trong đáy lòng nhưng là “bộ mặt thật” của con người mình. Đối với đời, mình không bao giờ dám nói lên hay cho kẻ khác thấy cái tâm hồn thầm kín ấy vì sợ búa rìu dư luận.
Người ta chỉ hoàn toàn sung sướng khi thỏa mãn được những đòi hỏi thầm kín của cõi lòng mình mà không phải trắng trợn cầu xin. Thật yêu nhau, phải tự mình tìm cách thỏa mãn những khát vọng thầm kín ấy của người mình yêu mà đừng để họ âm thầm ôm ấp và đau khổ hay bắt họ phải thổ lộ tâm tình.
Thường những cái mà mình theo đuổi bên ngoài, lắm khi chỉ là những đòi hỏi giả tạo mà trong thâm tâm ta không thiết tha gì mấy. Người ta thường vô tâm đến nỗi không nhận thấy được rõ mình mong muốn những gì, có khi lại còn cho cái muốn của người là cái muốn của mình, chạy theo sở thích của đời lại tưởng là chạy theo sở thích của mình. Thí dụ như trong vấn đề ăn mặc vậy.
Cái tấn thảm kịch của đời người là không nhận thấy rõ được cái bản tính mâu thuẫn ấy của lòng mình. Vì tự phụ, tự ái hoặc vì theo tục lệ hay thành kiến chung của con người, mình thường đi đòi hỏi những điều mà trong thâm tâm mình không mấy gì quan thiết đến. Đó là những việc thường xảy ra trong vấn đề hôn nhân, gây ra không biết bao nhiêu thảm kịch nặng nề.
Trong một bức thư tâm sự của một người đàn bà trẻ tuổi mà cũng là một bà mẹ gương mẫu gửi cho bà Gina Lombroso có đoạn: “Thưa bà, bà đã ca ngợi đức hạnh và lòng hy sinh của người đàn bà trong hôn nhân. Nhưng, thưa bà, đấy là những điều không cần thiết gì cả cho người đàn bà để được hạnh phúc trong gia đình. Bà sẽ thấy rõ: đã có bao nhiêu người đàn bà đức hạnh được chồng yêu thương với tỷ số hạng người đàn bà vụng về đã được người chồng quý chuộng?”
Thực là chua chát mỉa mai làm sao! Nhưng bức thư này chứa đựng một phần nào sự thật trắng trợn lạnh lùng! Thật vậy, ta không thể chối cãi rằng không có những sự “bất công” như thế xảy ra. Chính mắt tôi cũng đã từng thấy, trong khi có những người đàn ông sáng suốt, biết đánh giá cao những người vợ hiền, vừa biết lo xa, vừa đẹp đẽ. Thì cũng có không biết bao nhiêu người đàn ông không xem đức hạnh và lòng hy sinh của người đàn bà vào đâu cả, lại còn “yêu quý” những con người chẳng những ngu si, đần độn độc ác và xấu xí đến “ma chê quỷ hờn” nữa. Có những ông chồng lại “đưa tận mây xanh” những “mụ” đàn bà khờ dại vụng về, không biết nấu chín một nồi cơm mà việc tề gia nội trợ trong nhà hoàn toàn là “bạch tuộc”. Thế mà những hạng đàn bà ấy lại được “đức ông chồng” nâng niu như ngà ngọc! Nhưng, nói thế không phải là tôi muốn kết luận rằng những đức hay nết tốt của người đàn bà là những điều không đáng kể. Tôi chỉ muốn nhấn mạnh rằng những điều kiện ấy mà tự người đàn bà cho là quý báu, mà xã hội chung quanh đều nhìn nhận là đứng đắn, cũng chưa đủ để cho người đàn bà được yên chí, vì nó chưa trả lời được đầy đủ những khát vọng thầm kín của người đàn ông.
Thật ra, cũng đâu phải ta không thấy có những người đàn bà hết sức “thờ kính” một ông chồng ích kỷ độc tài, thường chỉ biết hắt hủi người đàn bà hơn là biết chiều chuộng, yêu thương. Lắm khi lại còn bắt buộc người đàn bà của mình phải hy sinh trăm ngàn việc khác để cho mình “nằm không” mà thụ hưởng. Trái lại, cũng không biết bao nhiêu người đàn ông hết sức đau khổ vì tình thương rẻ rúng của người vợ bạc tình mất dạy, nhưng vẫn một lòng thủy chung yêu thương tha thiết.
Là tại sao?
Là vì trong việc hôn nhân, người ta bắt buộc dung hòa những điều khó thể dung hòa, ít khi thấy thực hiện đầy đủ được nơi một người đàn bà.
Đối với người đàn ông, người vợ hoàn toàn phải là một người đàn bà “muôn mặt”, nghĩa là một người đàn bà có thể trả lời đầy đủ những câu hỏi mâu thuẫn của họ, phải vừa là một người nội trợ đảm đang, nghiêm trang chín chắn, vừa là một người đàn bà có nghệ thuật gợi tình và biết làm cho họ như một gái giang hồ, nghĩa là vừa là người biết làm “lợi” cho chồng, mà cũng vừa biết làm “vui lòng” chồng.
Tâm hồn người đàn bà, khi chưa kết hôn, thì lo làm “vui lòng” người mình yêu, mà sau khi kết hôn thì chỉ vụ “lợi” cho người mình yêu. Bởi vậy “người vợ” đã quên vai tuồng người “tình nhân”, vì đã quá bận đến phận sự làm “vợ” và làm “mẹ”. Vì thế mà bao giờ cũng chỉ gây hạnh phúc thực sự cho chồng con mà thôi. Trái lại tâm hồn của một cô gái giang hồ thì chỉ có một nguyện vọng duy nhất là chiếm đoạt tình yêu của người đàn ông… bất cứ bằng phương pháp nào. Họ muốn họ là trung tâm điểm của tất cả, mọi người chung quanh phải chiều chuộng nâng niu họ, dù phải đau khổ cho họ đến bậc nào: tâm hồn ấy là một tâm hồn ích kỷ và độc ác. Giữa hai bản tính ấy là cả một cái hố sâu không làm sao lấp bằng được. Gái giang hồ thường đóng vai những tình nhân và được người đàn ông yêu thương nhất, nhưng rất có thể bị ruồng bỏ ngang trong khi người đàn ông bắt đầu chê chán, không chút gì tiếc rẻ.
Không lợi gì cho người đàn bà đứng đắn đi dùng thủ đoạn giả dối của gái giang hồ, vì nó chỉ cần thiết cho những cuộc tình duyên tạm bợ thôi.
Tuy nhiên, đã đành rằng người vợ không thể, mà cũng không nên bắt chước những thủ đoạn của bọn gái này, nhưng thực lòng nếu muốn giữ gìn chồng mình đừng lạnh nhạt trong tình yêu, cũng nên cố gắng dung hòa những khát vọng thầm kín của mình với những khát vọng thầm kín của chồng mình.
Và muốn đạt được kết quả ấy thì phải có đủ can đảm thành thật giãi bày cho nhau những khát vọng của lòng mình để có thể hiểu nhau, chịu đựng nhau, tha thứ cho nhau và yêu nhau mãi mãi. Nhưng đâu phải đó là việc dễ dàng như ý muốn: những khát vọng thầm kín của lòng ta đâu có hiện rõ ràng như trên tờ giấy trắng. Nó thường lưu động ngấm ngầm trong đáy lòng nên phần đông không dè mà để ý. Nhưng nếu có kẻ nào sáng suốt nhận thấy được thì lại vì lòng tự phụ, tự ái… không chịu nói ra: họ muốn người yêu của họ phải tìm mà hiểu lấy…
1. Khát vọng thầm kín của người đàn bà
Người đàn bà ngày nay đòi hỏi nhiều quá… nào là độc lập, tự do, nam nữ bình quyền… đủ mọi phương diện. Thật ra họ đòi hỏi như thế là vì người đàn ông quá ích kỷ, đã biến họ thành những kẻ nô tỳ không hơn không kém. Tựu trung những đòi hỏi ấy thuần về lý thuyết. Trong thực tế, người đàn bà chỉ khao khát có một điều đơn giản này thôi: được yêu thương; hơn nữa, được thông cảm, được hiểu biết… Cái đau khổ nhất của người đàn bà là không có ai hiểu được lòng mình. Không gì làm cho người đàn bà hạnh phúc bằng có một người chồng “tri kỷ”, nghĩa là hiểu biết lòng mình mà không cần phải bày tỏ. Người chồng lý tưởng phải là người biết tìm hiểu, để mà hiểu họ, chứ không đợi họ phải nói ra. Được vậy, họ dù có chết cũng vui lòng. Họ muốn chính người yêu của họ an ủi khi họ cần được an ủi, khuyên lơn khích lệ, khi họ do dự phân vân, tỏ ra biết ơn họ đối với những hy sinh đau khổ của họ… Một tiếng khen ngợi, một lời cám ơn lịch sự… bất cứ là một cử động nào tỏ ra là người đàn ông hiểu biết, sẽ là một nguồn vui sướng vô cùng đối với họ. Trái lại, cũng một lời khen tặng, cũng một tiếng cảm ơn, cũng một sự an ủi khích lệ, cũng một món quà tặng… nhưng không phải tự ý mình làm mà là do sự đòi hỏi van lơn… thì đối với người đàn bà, những hành động ấy không còn giá trị gì nữa cả. Tóm lại, cái nguyện vọng thầm kín của người đàn bà là được mình yêu, thương mình và hiểu mình, đoán trước ý muốn của mình và tìm cách làm thỏa mãn mà tự mình không cần phải nói ra. Người đàn bà lương thiện nào cũng có lòng tự cao, tình cảm của họ bao giờ cũng kín đáo. Bởi vậy, không gì làm cho họ sung sướng hạnh phúc bằng được người khác biết làm vui lòng mình vì đã biết đoán trước ý muốn thầm kín của mình.
Nhưng mà than ôi, có gì ảo vọng bằng! Người đàn bà có linh cảm và trực giác hơn người đàn ông xa, thế mà không biết nổi người đàn ông thường có một tâm hồn đơn giản thay, huống chi người đàn ông, phần đông tâm hồn kém tế nhị, làm sao hiểu nổi tâm hồn sâu kín, tinh tế của người đàn bà? Nếu người đàn bà không chịu nói ra, người đàn ông không làm sao hiểu biết được. Ta nên biết: người đàn bà mà tình yêu chân thật và sâu sắc lại là những người có một tâm hồn hết sức kín đáo trong cách tỏ tình. Những kẻ hay bộc lộ tình tứ của mình cho người đàn ông, thường là những người mà tình yêu nông nổi không thành thực. Có những người đàn bà chín chắn, khi chưa yêu, thì đối đãi với người đàn ông rất tự nhiên và thân mật, mà đến khi họ cảm thấy tình yêu nổi lên, là họ thay đổi liền thái độ và tỏ vẻ lạnh nhạt thờ ơ. Tình yêu sâu đậm thường làm người đàn bà trở nên e lệ và chính đây là khía cạnh đặc biệt nhất của tâm hồn người đàn bà Đông phương. Có một đôi bạn trai gái học chung nhau một trường, thường vui vẻ thân mật lúc họ còn là bạn với nhau. Khi lớn lên, lúc bắt đầu yêu nhau, họ cảm thấy ngại ngùng e lệ và người con gái luôn luôn tránh mặt người bạn trai mà nàng đã bắt đầu yêu. Sự lạnh nhạt bất thường ấy của người con gái, nếu ai tinh ý mới nhận thấy rõ, đó là tình yêu chân thật chớm nở. Không phải họ dối trá, nhưng vì bản tính của người đàn bà phần đông là như thế. Phải có mắt tinh vi mới nhận thấy tấm lòng u uẩn của họ.
Sự ngu dốt của đàn ông đối với những khát vọng thầm kín của người đàn bà là một việc rất hiển nhiên và đau đớn cho người đàn bà không biết chừng nào! Đây là một tấm thảm kịch bi đát nhất của đời người đàn bà. Nhưng người đàn ông họ như vậy là vì họ như vậy. Họ không bao giờ hiểu nổi người đàn bà là vì họ không bao giờ hiểu nổi, chỉ có thế thôi. Họ không bao giờ hiểu nổi cái tiếng cười, tiếng khóc cũng như những sự lặng lẽ cùng những cử chỉ lạnh lùng! Ngoài ra, họ thực không cố tâm hắt hủi phũ phàng gì…
2. Khát vọng thầm kín của người đàn ông
Sự đòi hỏi được “thông cảm” mà không cần phải thổ lộ tâm tình của người đàn bà, thường gây ra sự hiểu lầm và đau khổ cho người đàn bà và gây nhiều thảm kịch gia đình. Lắm khi, người đàn ông, vì dốt nát về tâm lý phụ nữ, cho rằng những cử chỉ lạnh nhạt của người đàn bà là chứng tỏ lòng yêu của họ đã vơi đi. Bởi vậy, họ đem tình yêu mà giao phó cho người đàn bà biết “gãi chỗ ngứa” của họ, những người đàn bà tình tứ bộc lộ sỗ sàng, nhí nhảnh đỏng đảnh mà họ cho là âu yếm thật thà.
Nhưng bấy nhiêu đó, đâu phải đủ để gây “sóng gió” trong gia đình… Người đàn bà dù trực giác và linh cảm hơn người đàn ông bậc nào cũng không sao hiểu nổi những khát vọng thầm kín của người đàn ông.
Sự “không hiểu nhau” giữa người đàn ông và người đàn bà thường ngày sống cạnh bên nhau là một tấn thảm kịch thiên thu. Cả hai bên khi cảm thấy mình không ai hiểu ai nên thường cảm thấy cô đơn lạnh lẽo làm sao!
Nhưng nếu người đàn ông cảm thấy “cô đơn”, tình trạng thường bi thảm hơn cảnh người đàn bà tự thấy “lẻ loi” vì thiếu người tri kỷ. Người đàn bà khi cảm thấy lẻ loi, thiếu sự hiểu biết của chồng… đâm ra thối chí, tuyệt vọng, khóc than, hờn dỗi… nhưng rồi “an phận”. Trái lại, người đàn ông mà cảm thấy cô đơn sẽ nhẫn nại không nói ra, nhưng rồi sẽ bỏ bê gia đình và đi tìm an ủi một nơi khác… Như thế nguy hiểm vô cùng. Bởi vậy, người đàn bà nào muốn giữ gìn hạnh phúc gia đình, nắm giữ người đàn ông phải quan sát kỹ và tìm hiểu đâu là những khát vọng thầm kín của người đàn ông.
a. Thích ăn ngon
Bất cứ một người nào, nếu chịu để ý quan sát, sẽ nhận thấy rất dễ dàng: người đàn ông nào cũng thích ăn ngon.
Đâu phải là một sự ngẫu nhiên mà hầu hết các cuộc ký kết hợp ước hay bàn bạc việc làm ăn gì thường hay đem giải quyết trên một bàn tiệc, bên một chén trà hay ly rượu. Gặp bạn bè mà vui mừng cũng kéo nhau vào quán rượu. Bạn “chè chén” là bạn tâm tình khắng khít nhất. Đâu phải sự ngẫu nhiên mà những cuộc cãi vã trong gia đình lại thường xảy ra sau những buổi cơm không ngon! Dù người đàn ông có cho sự ăn uống là điều nhỏ mọn tầm thường, không đáng kể cho mấy đi nữa, người đàn bà khôn ngoan cũng nên tin rằng “được ăn ngon” là sở thích nhất của họ, nhưng họ không dám nói ra đó thôi. Như thế, ta thấy người đàn bà càng có thêm một yếu tố để ràng buộc tình yêu của chồng.
b. Ham thích sự thanh lịch
Lại nữa, ngoài các thị dục “tham ăn”, họ còn thích sự “thanh lịch” trong cách trang sức của người đàn bà của họ, dù họ cho đó là một vấn đề tốn kém và giả tạo. Đừng thấy họ khích bác phụ nữ ăn mặc se sua chưng diện mà tin bằng lời: trong thâm tâm họ muốn người vợ của họ ăn mặc mỹ miều thanh nhã. Sự mong ước ấy rất liên hệ đến khiếu thẩm mỹ của họ. Nguyện vọng thầm kín ấy lại còn dính dấp ít nhiều với lòng tự đắc và tính khoe khoang của họ. Có được một người đàn bà ăn mặc đẹp đẽ mỹ miều bên cạnh, họ thích lắm và rất hãnh diện, dù họ lắm khi tỏ ý tiếc tiền than thở. Người đàn bà nào không hiểu lẽ ấy, có khi vô tình làm cho chồng bớt thương vì không biết cách ràng buộc tình yêu. Tuy nhiên, sự trang sức cũng phải biết thể theo ý thích riêng của người chồng, cốt đơn giản và kín đáo, vì sự cầu kỳ sẽ làm bực lòng họ lắm.
c. Thích được tán thành… và khích lệ…
Người đàn ông nào cũng thích được người đàn bà tán thành, phụ họa, tin tưởng và luôn luôn vui vẻ khuyến khích họ làm việc.
Ta nên biết rằng phần đông người đàn bà rất thích những người đàn ông trang nghiêm, có những dáng điệu trầm ngâm buồn buồn hơn những kẻ bô lô ba la, hay hí hởn đùa cợt. Người đàn ông, trái lại, thích những người đàn bà vui vẻ; luôn luôn có nụ cười duyên. Họ không thích những người đàn bà lặng lẽ, quá nghiêm nghị, luôn luôn mặt ủ mày châu. Biết mỉm cười là cả một nghệ thuật để ràng buộc tình yêu của người đàn ông.
Người đàn ông, trong cuộc vật lộn hàng ngày, ê chề vất vả với xã hội bên ngoài… khi bước về nhà, họ khao khát được nhìn thấy nét mặt hân hoan tươi cười đầy âu yếm đón chào họ. Không gì bực dọc đối với người đàn ông bằng thấy người đàn bà mặt mày rũ rượi lạnh lùng. Họ muốn được thấy người đàn bà luôn luôn vui vẻ, dù là “vui gượng”. Sự vui vẻ của người đàn bà là một khuyến khích mà người đàn ông rất cần để được hăng hái trong công việc tranh đấu vì “chén cơm manh áo” cho gia đình.
Lại còn một điểm đặc biệt này: bất cứ người đàn ông nào cũng đều thích hoạt động. Những kẻ làm biếng nhu nhược không phải là người đàn ông. Nhưng lắm khi họ không tự tìm được hứng thú để tự thúc đẩy, khuyến khích mình hoạt động, nên họ rất hài lòng khi thấy một người đàn bà đóng một vai tuồng là nguyên động lực để thúc giục họ hoạt động. Lắm khi ngoài mặt, họ lao tâm khổ trí, nhưng trong thâm tâm họ rất yêu thương những người đàn bà nào đã biết thúc đẩy họ ham hoạt động. Những người đàn bà thích ăn mặc, chưng diện lại dường như hiểu được điều bí ẩn ấy, bởi vậy họ đòi hỏi ông chồng nai lưng làm việc không ngừng để dưỡng nuôi và cung cấp cho họ. Vô tình hay hữu ý, họ đã thực hiện được các thuật làm cho người đàn ông yêu họ thêm mãi. Họ biết rằng những hy sinh của người đàn ông đối với người đàn bà càng nhiều và càng nặng bao nhiêu thì tình yêu họ càng thêm nồng cháy và thắm thiết bấy nhiêu, chứ không bao giờ làm cho lạnh nhạt như có nhiều người lầm tưởng. Có gì lạ: người đòi hỏi mình phải hy sinh nhiều là người sống cần đến mình nhiều. Người ta, dù đàn ông hay đàn bà cũng vậy, hay thương những ai mà mình hy sinh tận tụy, che chở, bao bọc và nâng niu[9]. Cho nên muốn được yêu thương, người đàn bà phải tỏ ra cần sự che chở đùm bọc. Cha mẹ thường yêu thương những đứa con nào yếu đuối, bạc phúc và cần đến sự che chở bênh vực. Đứa nào “đày đọa” mẹ cha nhiều chừng nào, lại được cha mẹ yêu cưng đặc biệt chừng nấy.
Những người đàn bà khôn lanh, giỏi giang, làm nên sự nghiệp cho chồng… thường khi lại không được người đàn ông yêu thương âu yếm. Trái lại, những bà vợ thường “ăn hại” vụng về, luôn luôn cần đến ông chồng lo lắng, chạy xuôi chạy ngược để bao bọc chu toàn, lại được sự yêu thương chiều chuộng tưng tiu, tưởng cũng không có gì khó hiểu. Thật là mâu thuẫn, thật là phiền phức hết sức, tâm lý của con người! Nhưng sự thật là thế. Muốn được người đàn ông yêu thương cần phải “đày” họ nhiều chừng nào hay chừng nấy[10]. Một cách khéo léo và kín đáo; dĩ nhiên, nghĩa là tỏ ra rằng “muốn việc gì cũng như vào một tay bao bọc tế độ” của họ cả. Đó cũng là cơ hội để bắt họ luôn luôn “để ý” đến mình và yêu thương mình hơn ai tất cả. “Mải lo” cho mình, tức là bắt họ “mải nhớ” đến mình, đó là cách chiếm đoạt cả tâm hồn, trí não của họ mà không dè. Họ sẽ có một mình mình thôi.
Đây là một thảm kịch mà xưa nay đã làm đau khổ không biết bao nhiêu người đàn bà lương thiện, vì quá thật là tin tưởng rằng sự hy sinh lo liệu và chu toàn cả mọi phương diện để cho ông chồng khỏi bận rộn gia đình, lẽ ra phải được biết ơn và được đền bù bằng một tình yêu thắm thiết mới phải. Nhưng sự thật thì trái ngược lại. Người đàn ông họ “bạc” lắm! Nhưng thực ra, không phải họ muốn “bạc”. Hãy nên tha thứ cho họ vì họ không hiểu được cái hành vi “bội bạc” của họ. Những bà vợ đảm đương, cầm tất cả quyền hành trong nhà như một bà chúa, chắc chắn sẽ không được ông chồng “yêu cưng”, vì bà đã chạm đến cái “mặc cảm tự tôn” của người đàn ông rồi. Người đàn ông họ “phách” lắm, nên họ “bạc” lắm! Sự đời có những éo le như thế.
Phần quan trọng Thuật Yêu Đương cũng căn cứ vào yếu tố sau đây: Muốn được người đàn ông yêu mình, đừng bao giờ tỏ ra là mình không cần đến họ, và nếu có cơ hội thuận tiện, hãy chứng tỏ rằng mình luôn luôn là người “thọ ân”, là người yếu đuối, vụng về, cần đến sự che chở chỉ dạy của họ. Người đàn ông thích “thi ân”, người đàn bà thích “thọ ân”, là đôi vợ chồng yêu nhau tha thiết nhất, vì đó là bản tính của họ đã được thỏa mãn đầy đủ. Cái thuyết “chồng chúa vợ tôi” của người xưa thật ra cũng có một phần nào lý do chính đáng của nó.
Thường trong những lớp học mà nam nữ thanh niên học chung, những cô gái xuất chúng được các bạn trai khâm phục nhưng không được họ yêu thương. Trái lại, những chị học dở mà chạy theo cậy nhờ các bạn trai chỉ dạy thêm cho, hoặc làm bài hộ cho, sẽ được các bạn trai “chú ý” và “cảm” nhiều hơn, có khi lại đi đến sự “yêu thương” là khác nữa. Là vì người đàn ông con trai nào cũng thích làm người chỉ dẫn và thi ân và rất hãnh diện có người nhờ cậy đến mình.
Tuy nhiên nói như trên đây, là tôi muốn ám chỉ vào hạng đàn ông hoàn toàn là đàn ông, có khí phách hiên ngang của người nam tử, luôn luôn muốn đóng vai một người ân nhân hiệp sĩ, một người thích hoạt động, thích che chở bao bọc những kẻ yếu đuối và gánh vác những nỗi bất bình trong thiên hạ… chứ thực ra cũng không thiếu gì những hạng đàn ông hèn kém, không biết tự trọng, suốt đời chỉ thích “ăn không ngồi rồi” và chuyên môn “đào mỏ”, núp theo vạt áo người đàn bà mà ăn, không biết liêm sỉ là gì nữa cả. Hạng này, ngày nay đâu có ít. Nhưng dù sao, trong tâm tư họ, họ cũng vẫn biết “sỉ nhục” vì phải “ăn bám” nơi người đàn bà. Ngoài mặt họ “dạ dạ, vâng vâng” nhưng không bao giờ họ “yêu” người đàn bà mà họ đang lợi dụng làm tiền, vì trong thâm tâm, họ giống những kẻ “nịnh trên” để mà “nạt dưới”. Họ sở dĩ “cúi mắt” với bên này là có cơ hội mà “lên mặt” với bên kia, đối với người đàn bà nào khác cần “ăn bám” lại nơi họ. Hạng đàn ông này khó mà sống khỏi “ngoại tình”, vì “ngoại tình” đối với họ là một cơ hội để “trả thù” người đàn bà mà họ phải bắt buộc “úp mặt vào vạt áo” để ăn nhờ.
Có được một người vợ luôn luôn dịu dàng và vui vẻ, biết khuyến khích và thúc đẩy họ ham hoạt động, chưa đủ. Họ lại còn muốn cho người đàn bà luôn luôn “tin tưởng” và “tán thành” họ một cách “mù quáng, hoàn toàn” bất cứ là trong tư tưởng hay hành vi nào của họ. Trong thâm tâm người đàn ông nào cũng muốn có một người vợ xem họ như thần như thánh.
Nên nhắc lại rằng người đàn bà nào trong thâm tâm cũng muốn có một người chồng chỉ huy tất cả hành động của họ; một người chồng có tính quả quyết để điều khiển vì họ không thích tự mình lãnh lấy trách nhiệm gì nặng nề cả. Họ muốn có một người chồng có óc phê bình để khuyên lơn dạy dỗ họ. Trái lại, người đàn ông thì khác; họ muốn có một người vợ “phụ họa” theo họ, giúp họ để thực hiện chương trình hành động của họ, dù là những chương trình vô lý. Hay nói một cách khác: người đàn ông thì tìm vợ để làm một người bạn tâm phúc, còn người đàn bà thì tìm nơi người chồng một người bạn cố vấn để dìu dắt chỉ bảo họ. Người cố vấn mà có tài, tức là người có óc phê bình chỉ trích hay; còn người tâm phúc đáng tin cậy chỉ là người biết giữ vai trò “thụ động”, luôn luôn tán thành và khuyến khích họ. Người vợ lý tưởng là người bạn luôn luôn là “tiếng vọng” của họ, luôn luôn “tin tưởng” nơi họ, tán thành cùng khích lệ họ. Bởi vậy, ngay ở ghế nhà trường, hoặc sống giữa cảnh gia đình với cha mẹ, họ rất thích chơi khắng khít với những kẻ nào luôn luôn giúp họ thực hiện ý muốn một cách trung thành, bất cứ là một ý kiến nào. Và chính vì thế, lúc còn nhỏ, họ thích chị em gái hơn anh em trai. Khi ra đời, họ thích cộng sự với những “bề tôi” chỉ biết thừa hành ý định của họ hơn là với những người thông minh dám phê bình hay chống đối lại họ. Vậy thì khi họ lập gia đình, tại sao họ lại có thể khác hơn được mà không mong mỏi có được một người vợ “phu xướng phụ tùy”?
Nhưng, khốn nạn thay, người đàn bà ngày nay lại thường có khuynh hướng tai hại này là ưa khích bác. Vì ở trong tình thế bị “mặc cảm tự ti” sự ưa khích bác phê bình là một khí giới đặc biệt để lập lại quân bình. Phần đông phụ nữ thích phê bình hơn chỉ trích, chẳng phải riêng gì những người họ biết, ngay những người họ không biết họ cũng phê bình không tha thứ. Những câu chuyện tâm tình giữa bạn bè gái của họ phần nhiều chỉ toàn là những chỉ trích phê bình khen chê bất tận hết người này đến người kia. Cái tính ấy mà các bà còn cứ mang theo mãi trong khi tiếp xúc với các ông chồng hàng ngày thì thật là nguy hiểm tai hại không biết chừng nào! Chính nó là nguyên nhân làm cho tình vợ chồng ngày càng gay go trầm trọng. Người đàn bà nào mà ưa chỉ trích chồng mình chắc chắn sẽ không được người chồng “yêu thương” như ý muốn.
Nếu muốn được người ta yêu thương mình, người đàn bà cần phải chặn bớt lại cái khuynh hướng tai hại này, nhất là đối với người bạn trăm năm của mình.
Tuy nhiên, “chặn bớt lại” không có nghĩa là “tuyệt bỏ”… Dù sao trong hôn nhân, người đàn bà không chỉ muốn được chồng yêu thương mà cũng phải biết lo nghĩ đến quyền lợi của gia đình trên hết. Trong những trường hợp quan hệ đến vận mạng của chồng con mình, của gia đình mình thì người đàn bà phải dám cương quyết nói sự thật. Thà chịu hy sinh mất chồng một lúc, nhưng về sau khi sự thật đến, bấy giờ đàn ông tỉnh ngộ sẽ yêu thương lại như xưa, có khi lại còn yêu hơn trước nữa. Nhưng cần phải thận trọng, đừng nhắc đi nhắc lại cái khôn ngoan của mình, nhờ đó mà chồng mình đã tránh khỏi tai họa. Không gì vụng về bằng nhắc nhở lại cái “ân” của mình, vì như thế là nhắc lại cái ngu dại lầm lạc của ông chồng đáng thương hại của mình.
– Ừ, nếu không có tôi mà cản ông lại thì giờ này ông không còn cái áo mà mặc!
– Nhờ ai mà ông mở mày mở mặt được với người ta ngày nay v.v…
Cũng chớ nên quá tin tưởng nơi lòng hối hận và sự biết ân của người đàn ông. Không một ai trên đời này, ngay cả người đàn bà, mà chịu cho người ta chỉ trích mình. Cũng không ai chịu những kẻ chống báng hoặc không tán thành ý muốn của mình.
Ngày xưa, không phải là không có những cuộc hôn nhân đau khổ, nhưng đâu có nhiều như ngày nay. Là bởi ngày xưa giáo dục đã hun đúc người đàn bà thành những người vợ lý tưởng, biết chiều chuộng, theo nguyên tắc “phu xướng phụ tùy”. Họ thành thật tin tưởng nơi người chồng và luôn luôn vui vẻ xem “chồng là chúa, vợ là tôi”, không bao giờ dám chê bai chỉ trích… Có người sẽ bĩu môi cười nhạt cho đó là lối sống tôi đòi, nô lệ, nhưng biết đâu đó là những lề lối khôn ngoan, căn cứ nơi những nhận xét tâm lý cực kỳ thâm thúy về bản tính loài người.
Sau trận đại chiến thứ hai, lúc quân đội Mỹ chiếm đóng ở Phù Tang, đã xảy ra một phong trào người Mỹ cưới vợ Nhật. Có cả trăm ngàn người Mỹ từ chối không chịu kết hôn với người đồng hương của mình có tiếng là kiều diễm, để đi cưới những cô gái Nhật thường không mấy đẹp bằng. Nòi giống, lịch sử, tôn giáo, ngôn ngữ… thảy đều là những yếu tố khó làm sao sống chung được. Tác giả “Ponts de Tokori” là James Michener, tức là tuồng Sayonara, lúc ban đầu tỏ ra ngạc nhiên kinh khủng: tại sao đồng bào ông có thể mù quáng say mê được những con người không mấy duyên dáng kiều diễm ấy, thế mà sau cùng chính ông ta cũng lại cưới cô vợ Nhật.
Sự chọn lựa của các quân nhân Mỹ có gì là khó hiểu. Một cái sắc đẹp lộng lẫy mà kiêu ngạo, thiếu dịu dàng… dễ trở nên chán phèo. Người đàn bà Nhật không phải thiếu lòng tự cao, nhưng vì đã quen giáo dục theo một lề lối truyền thống là hy sinh, luôn luôn dịu dàng, nhường nhịn, vui vẻ, kính trọng người chồng như một “vị thần”. Với người đàn bà Nhật, người đàn ông cảm thấy mình trở nên quan trọng vì được kính trọng như một vị chúa. Người đàn ông Nhật thì xấu xí, nhưng trước con mắt của người vợ, họ là một vị tiên thánh. Nhờ vậy, họ cảm thấy tăng thêm lòng tự tin và dễ trở nên dũng cảm, anh hùng. Người đàn bà Nhật đã khéo léo thực hành câu nói của Lão Tử: “hậu kỳ thân, nhi thân tiên”, tức là biết để mình ra sau mà thân mình lại đứng ra trước. Tâm lý thông thường của con người là kẻ nào muốn hạ mình xuống thấp, thì mình lại muốn chà họ dưới chân. Người đàn bà Mỹ, tuy đẹp thật nhưng quá tự cao, lại còn có thói tranh khôn với người đàn ông, bắt người đàn ông phải kính trọng… Họ được người đàn ông tán tỉnh, xu nịnh để cầu xin tình yêu, nhưng trái lại, họ đã mất lòng yêu thương tha thiết và vĩnh viễn của người đàn ông. Cho nên nước Mỹ là nước mà người đàn bà được đề cao nhất, nhưng lại là nước mà người đàn bà vô phúc nhất sau cuộc hôn nhân, xứ mà sự ly dị thường xảy ra như cơm bữa. Người đàn bà Mỹ đã trả một giá rất đắt cái quan niệm tự tôn tự đại của họ: họ thiếu tình yêu chân thành và thắm thiết của người đàn ông. Có một câu ngạn ngữ được lưu hành trong thế giới: “Không có gì sung sướng đối với người đàn ông bằng được ở khách sạn Pháp, ăn đồ Tàu và cưới vợ Nhật”. Đó là người ta nói lên được những khát vọng thầm kín của người đàn ông, bất cứ ở gầm trời nào.
Ngày nay, phong trào nam nữ bình quyền của Tây phương lan tràn khắp chốn đã “thổi phồng” người đàn bà Đông phương, xui họ cũng đèo bòng và đòi hỏi quá nhiều quyền hành để mà tranh khôn và lấn áp người đàn ông đủ mọi phương diện. Họ tưởng đó là đặc sắc để mà hãnh diện, nhưng họ đâu có dè, họ đã tự mình phá hủy nền tảng hạnh phúc của mình mà bất cứ một người đàn bà nào cũng mong ước: được sự yêu thương và che chở bao bọc của người đàn ông. Như trên đã nói: họ đòi hỏi quá nhiều điều mà thực trong thâm tâm, họ muốn được có người lo lắng cho họ tất cả, nghĩa là được dìu dắt và chỉ huy, họ đòi hỏi được tự do xông pha tranh đấu ngoài xã hội như người đàn ông, mà trong thâm tâm họ mong ước có một tổ ấm gia đình để họ sống êm đềm không gió bụi.
Người đàn bà ngày nay, cần phải nhận chân cái nguyện vọng thầm kín của lòng mình, của cõi lòng người bạn trai và đừng vì phong trào lôi cuốn, vì thời thượng, vì lòng tự đắc không phải chỗ mà tự mua lấy sự thất bại nặng nề là tiêu ma hạnh phúc của đời người.
d. Thích yên lặng và cô tịch
Mặc dù người đàn ông là một tâm hồn ưa hoạt động – vì hoạt động là lẽ sống của đời họ, sau những giờ làm việc mệt nhọc, họ rất thích tìm nơi “cô tịch” để yên nghỉ, nhất là hạng đàn ông trí thức, họ ưa sống một mình… Những phút họ trầm ngâm hay đọc sách, người đàn bà khôn ngoan phải biết kính nể những giờ phút thiêng liêng ấy… Phải biết để cho họ yên với tờ báo hay quyển sách trên tay, đừng có phá rối họ bằng những câu hỏi ngớ ngẩn, điều mà họ “ghét” nhất. Đừng tưởng lầm rằng sự “lạnh lùng” trong những giờ phút yên lặng ấy của họ là biểu hiện của tình yêu lợt lạt… xa vắng…
Thường những người đàn ông thích hoạt động sau những giờ tranh đấu và lăn lóc vất vả ngoài đời, không gì tai hại cho họ bằng khi về đến nhà mong mỏi tìm một nơi trú ẩn sau những cơn sóng gió ngoài khơi, lại gặp “người đàn bà của họ” gác thêm vào đầu họ nhiều nỗi bực mình và bận rộn khác, hoặc về vấn đề con cái quấy rầy, hoặc về vấn đề tiền bạc thiếu hụt… Có nhiều “bà vợ” không hiểu lẽ ấy, bao nhiêu việc bực mình nho nhỏ không vào đâu cả, mà tự mình cũng có thể giải quyết, cũng vẫn đợi chồng về để mang ra mà “bố”! Đó là cách “đuổi” người đàn ông ra ngoài đường một cách chắc chắn vậy.
e. Thích tự do
Người đàn ông rất thích tự do. Có nhiều người đàn bà vì quá yêu chồng, yêu một cách rất ích kỷ, cố gìn giữ mãi người đàn ông bên cạnh bằng cách kiểm soát từng hành động của chồng, như kiểm tra giờ làm của họ, bắt phải đi đi về về đúng hẹn. Hoặc kiểm soát thư từ, tiền bạc dành cho việc ăn xài riêng mà ta thường gọi là tiền túi. Tình yêu họ quá ích kỷ, chuyên chế đến đỗi biến người yêu của họ thành một tên “tù giam lỏng”. Như thế, không gì làm bực lòng người đàn ông bằng, nếu họ không đi tìm hạnh phúc nơi những người đàn bà khác, biết trọng tự do của họ và biết cho đó là tất cả lẽ sống của đời họ. Dù không công khai phản đối, và vì chiều chuộng ép mình sống theo quy củ của người vợ “độc tài”, họ vẫn sẽ âm thầm tìm đủ mọi phương diện để giải thoát.
Sự bực dọc không thể nói ra được của người đàn ông sẽ làm họ đau khổ vô cùng và khiến họ có nhiều tính khí bất thường, quạu quọ, nóng nảy không duyên cớ.
Người đàn bà nào, vì quá yêu chồng, đến nô lệ hóa người yêu, sẽ không bao giờ được người chồng yêu thương như ý muốn, và lắm khi còn phải trả một giá rất đắt về sự chà đạp lên bản năng ham muốn tự do của người đàn ông.
Gìn giữ người yêu, không phải sống như lối gìn giữ một tên tù.
Tôi còn nhớ gia đình nọ mà người vợ cứ than phiền với tôi mãi, về tính khí cau có và hay gây chuyện của ông chồng trong trăm ngàn công việc không đâu hằng ngày. Bà là người đàn bà có một thứ tình yêu độc chiếm: bà muốn biến chồng thành cái lẽ sống duy nhất của đời bà. Bởi vậy, bà không cho phép chồng làm bất cứ một điều gì mà không được bà ưng thuận trước. Chồng bà đau khổ ngấm ngầm quá nên có thái độ chống báng bà luôn. Ông vẫn rất trung thành với bà nhưng cứ cau có mãi và làm khổ bà luôn. Có người “mở mắt” cho thấy, bà liền đổi cách cư xử với chồng, để cho ông chồng tự do thù tạc cùng bạn bè, tự do đi chơi một mình mà không cần phải xin phép hay dẫn bà theo nữa… Bà trả tự do lại cho ông chồng… Được trả tự do một cách quá đột ngột, ông chồng cảm thấy bỡ ngỡ, khó chịu như con chim bị nhốt trong lồng lâu ngày… khi được mở lồng lại không dám bay xa… vì đã mất thói quen. Nhưng lần lần ông quen lại với nếp sống cũ khi chưa lập gia đình, ông mất hẳn tính cau có, trở nên vui vẻ và ham sống.
Người đàn ông quý tự do lắm. Người đàn bà khôn ngoan phải biết gây cho chồng mình cái không khí tự do để họ có thể thỏa mãn được khát vọng thầm kín của họ là ham làm việc, ham hoạt động. Muốn gìn giữ tình yêu của người đàn ông không nên buộc trói họ bằng những sợi “xích sắt”, mà phải biết trói buộc tình yêu của họ bằng những sợi dây tơ của một tình yêu cởi mở. Dù cho các bà không “ban” cho họ một sự tự do thực sự, ít ra cũng nên làm cho họ có cái ảo tưởng là họ đã được sống tự do. Một người tù mà bị cầm cố chừng nào thì cái lòng khao khát tự do của họ càng thêm mãnh liệt và đó là một cách giết chết tình cảm của người đàn ông. Nhà chính khách Aristide Briand có nói: “Kẻ nào muốn đem thân mình ra mà phụng sự một lý tưởng, không nên cưới vợ. Cưới vợ, tức là ngày cáo chung của khí phách anh hùng…”. Ông cũng có lý một phần nào. Và có lẽ vì thế mà các tôn giáo bắt buộc nhà tu đi tìm đạo đức cao siêu phải nhất định từ chối con đường tình ái và hôn nhân, vì “yêu là nô lệ”.
Nhưng may thay, người đàn ông thật là đàn ông, không có ai lại cho ái tình là cứu cánh, mà trái lại, đó chỉ là “biến cố” tạm thời của một đoạn đường đời của họ mà thôi. Cuộc tranh đấu bất tận bên ngoài sẽ lôi kéo họ vào những cuộc phiêu lưu khác nữa, đầy hứng thú hơn là bị ràng buộc mất tự do trong cảnh ao tù nước đọng. Người đàn bà khôn ngoan muốn gìn giữ tình yêu lâu dài, không nên quá khắt khe làm cho sớm mất hứng thú của gia đình.
Chúc các bạn online vui vẻ !